Als brood bakken intimiderend voor je is -en dat is het voor veel mensen- probeer dan eens dit recept voor Frybread!

Ik zeg eerlijk: brood bakken is niet echt mijn expertise, en ook ik vind het nog steeds weleens intimiderend. Maar onlangs was het Lughnasadh (voor meer hierover lees dan *deze blogpost* even) en het is dan gebruikelijk om brood te bakken. En tja, de geur van vers brood... het blijft toch trekken!

De reden dat ik niet zo goed ben met brood, denk ik, is omdat alle hoeveelheden exact afgemeten moeten zijn. En laat ik nou nèt geen 'exact mens' zijn; niets in mijn leven is exact. Ik doe alles in het leven op gevoel (voor de Myers-Briggs fans onder ons: ik ben een èchte INFP), zo ook qua koken. Ik hou van creativiteit, authenticiteit, uitproberen - en dat geldt ook voor alles wat ik in de keuken doe. Ik denk dat op deze manier recepten, en uiteraard creativiteit in zijn algemeenheid, het beste tot hun recht komen. Ikzelf volg andermans recepten dan ook vrijwel nooit, maar ze kunnen me natuurlijk wel inspireren. Ook voor mijn eigen recepten die ik op Thyme & Pepper schrijf geldt: laat ze je inspireren, wees niet bang om er je eigen touch aan te geven. En, ach, als je ze wel volledig volgt, dan is dat natuurlijk ook prima... daar zijn receptenblogs immers ook voor. :-D

Maar hoe weinig exact ik ook ben: voor brood geldt dus wèl dat exact afgemeten hoeveelheden een must zijn om een goed brood te doen slagen en dat leerde ik door middel van trial and error. Dit Frybread recept is eigenlijk vrij simpel, geheel plantaardig, en het is zo ontzettend lekker! Promise!

Maar wat is Frybread nou eigenlijk? Zoals de naam al zegt: het is een (plat)brood van deeg, gefrituurd in olie. Op zichzelf al heerlijk, maar je kunt het ook bekleden met je favoriete toppings, of je kunt er (plantaardige) Navajo taco's van maken. De Navajo's zien frybread als 'het verhaal van hun survival.'

Frybread is een traditie van de Navajo's en heeft een zeer droevige geschiedenis, welke, vind ik dan altijd, belangrijk is om je bewust van te zijn wanneer je traditioneel voedsel maakt met zo'n significante achtergrond. Het Paganistische feest Lughnasadh -gevierd op 1 augustus- is voor mij altijd een tijd om te reflecteren en bewust te zijn van het hier en nu, maar ook bewust bezig te zijn met wat er precies op mijn bord ligt en de geschiedenis ervan.

De basis van het Frybread (welke van zichzelf al plantaardig is) heb ik in mijn recept aangehouden uiteraard, maar er wel mijn eigen draai aan gegeven door er kruiden in te verwerken, die ik zelf gedroogd heb, en in plaats van het te frituren in slaolie koos ik voor kokosolie.


Ingrediënten

• 2 cups bloem
• 2 theelepels bakpoeder (maar je kunt ook wijnsteenbakpoeder gebruiken)
• 1 theelepel gerookt zeezout (maar denk ook eens aan een ander soort zout zoals Kala Namak met bloemen, Himalaya zout, of misschien wel Keltisch zeezout met zeewier? Uiteraard voldoet 'gewoon zout' ook.)
• 1 eetlepel gedroogde kruiden, of meer. (Ik gebruikte wilde tijm, marjolein, oregano, hysop, rozemarijn, bonenkruid - maar gebruik gerust andere kruiden)
• 1 theelepel knoflookpoeder
• gedroogde chili vlokken, zoveel je wilt
• 3/4 cup kokosmelk (maar denk ook eens aan andere plantaardige melkvarianten zoals amandelmelk, soja melk, rijstmelk, et cetera)
• kokosolie om te frituren

Tip voor toppings: avocado(crème), kikkererwten, jackfruit, hummus, zwarte bonen, cashew crème, mais, spinazie, snijbiet, koriander, tofu, salsa, geroosterde groenten, rode ui, falafel, ijsbergsla, olijven et cetera.

Combineer alle droge ingrediënten (bloem, bakpoeder, zout, kruiden, knoflookpoeder, chili vlokken) in een grote kom. Voeg er beetje bij beetje de plantaardige melk aan toe tot je een zacht deeg hebt dat niet al te plakkerig is.

Kneed het vervolgens op een met bloem bestrooid oppervlak voor enkele minuten tot je een deeg hebt dat glad is en "terug veert" als je het indrukt. Verdeel het deeg in 8 gelijke balletjes, of 4 grotere. Kneed het vervolgens tot plat broodje.

Verhit in een koekenpan ongeveer 2 centimeter aan kokosolie op middelmatig vuur. Wanneer de olie goed heet is laat dan het brood één voor één in de pan glijden. Blijf er wel bij, want het gaat heel snel.

Frituur beide kanten van het broodje goudbruin.

Wanneer het klaar is laat het dan goed uitlekken op een oppervlak bekleed met keukenpapier. Stapel de broodjes niet, want dat maakt ze te soppig door de olie. Laat ze goed drogen.

Serveertip: Wij aten dit met een heerlijke rustieke soep en een goedgevulde salade van verschillende seizoensgroenten en fruit.

Ik hou van de natuur en vier haar dan ook graag. Dit doe ik middels het vieren van Paganistische festivals. Vandaag, 1 augustus, wordt al sinds de Kelten het feest Lughnasadh (spreek uit als Lunasa) gevierd; dat wil zeggen dat men de eerste oogst van het jaar viert, het naderende eind van de zomer ingeluid wordt, en danken we Moeder Aarde voor haar vruchtbaarheid en al wat ze ons geeft.

Lughnasadh betekent "het herdenken van Lugh." Lugh is volgens de Keltische mythologie de Zonnegod, welke op deze dag sterft ten bate van de oogst; de dagen worden weer donkerder, en volgens de mythologie kwam dit omdat Lugh zich had opgeofferd voor het voortzetten van de cyclus van leven, dood, en wedergeboorte.

In onze moderne tijd staat het feest beter bekent onder de naam Lammas, wat van het Angelsaksische "Hlaef-mass" is afgeleid en wat "brood" betekent. Lammas werd voor het eerst genoemd rond 921 n.o.j. onder de naam "Feast of the first fruits." Het is een dag van transformatie, verandering, èn is het een tijd waarin dankbaarheid wordt geuit voor al het goede dat op ons pad is gekomen.

Tegenwoordig wordt Lughnasadh gevierd door middel van het bakken van brood, het eten van vers fruit, noten, en graan, maar ook bewust eten, wéten wat er op je bord ligt en waar het vandaan komt. Dit is vooral belangrijk in een tijd waarin de schrijnende bio-industrie en magnetronmaaltijden de overhand hebben.

Ik vind Lughnasadh altijd een extra mooie gelegenheid om te laten zien dat de natuur alles te bieden heeft wat ons lichaam nodig heeft en dat daar geen dierenleed aan te pas hoeft te komen.


Ter gelegenheid van Lughnasadh heb ik een aantal broden gebakken - iets wat ik eigenlijk veel te weinig doe, terwijl het eindresultaat zó lekker is. Om over de geur van versgebakken brood nog maar niet te spreken!

Dit geheel plantaardige brood (in de vorm gekneed en gesneden van bladeren) is geïnspireerd op het Fougasse brood, afkomstig uit de Franse streek Provence. De Franse Fougasse broden zijn vaak gevuld met kaas, olijven, spek, of ansjovis, en de zoete variant bestaat vaak uit ingrediënten als noten en gedroogd fruit. 

Ik ging uiteraard voor een hartige, geheel plantaardige versie.

Ingrediënten 

• 2 1/2 cups verwarmde kokosmelk (maar gebruik gerust een andere plantaardige melk)
• 1 theelepel agave siroop
• 2 theelepels instant yeast
• 1 eetlepel Vegegg ter vervanging van 1 ei (bereid zoals staat op de verpakking)
• 4 eetlepels (gerookte) olijfolie
• 1/2 cup edelgist, fijngemalen (ter vervanging van kaas)  
• 2 theelepels provençaalse kruiden
• 3/4 theelepel (gerookt) zeezout
• 1/2 cup grof gehakte pijnboompitten
• 4 cups broodbloem
• gebruik om een mooi bruin korstje te krijgen in plaats van los geklopt ei wat sojamelk gemengd met wat agavesiroop

Voeg de plantaardige melk toe aan een grote kom, en voeg er de agavesiroop aan toe. Meng goed. Voeg de yeast toe, de Vegegg, en de olijfolie. Voeg dan de droge ingrediënten (edelgist, kruiden, zout, pijnboompitten, broodbloem) toe. Voeg echter de broodbloem toe als laatste, een kopje per keer, en kneed tot je een flexibel deeg hebt.

Kneed het deeg op een met bloem bestrooid oppervlak voor enkele minuten tot het deeg terugveert als je het indrukt.

Doe het deeg in een licht met olie bestreken kom en dek het losjes af met vershoudfolie. Zet het voor ongeveer een uur op een warme plaats tot het deeg is verdubbeld in grootte.

Verwarm de oven voor op 200C en bekleed twee bakplaten met bakpapier. Verdeel het deeg in 3 gelijke delen en kneed het deeg met licht geoliede handen in de vorm van een blad. Gebruik een scherp mes om decoratieve inkepingen in het deeg te maken en spreid het deeg zachtjes uit om de inkepingen te vergroten. Laat het deeg vervolgens nog 15 minuten rijzen.

Bestrijk het deeg met de soja melk gemengd met agavesiroop, en bak het brood in de oven voor ongeveer 15 á 20 minuten.

Verwijder de broden uit de oven.

Dit brood smaakt het best op de dag van het bakken.

Deze thee blend bevat twee ingrediënten die je niet zo snel in een thee blend zou verwachten, namelijk haverkorrels en zwarte peperkorrels. Toch zijn ze heel erg handig en worden ze regelmatig in de fytotherapie ingezet. Ik leg je uit waarom.

Om te beginnen haver: haverkorrels werken ontzettend goed wanneer je je onrustig en gestrest voelt, en zo wordt het ook vaak ingezet bij zenuwachtigheid, overspannenheid, prikkelbaarheid, na ziekte om herstel te bespoedigen, en om slapeloosheid te verhelpen. Het zijn de stofjes broom en gramine die ervoor zorgen dat de haver een rustgevende werking heeft. Tevens zijn haverkorrels inzetbaar wanneer je wilt afkicken van een rook-, drugs-, of alcoholverslaving.

Zwarte peperkorrels hebben óók een indrukwekkende lijst met geneeskrachtige eigenschappen en zijn zóveel meer dan 'slechts' de smaakmaker in je gerecht. Ik noem er een paar: kauwen op zwarte peper helpt keelpijn te verminderen, bevordert alertheid, helpt de spijsvertering, bevordert de leverfunctie, verhoogd de doorbloeding van de huid, en zorgt er uitwendig voor dat reumatische klachten verminderen.

De reden dat zwarte peper in deze thee blend zit is vooral hierom: de verwarmende, pittige olie in peper draagt effectief bij om actieve ingrediënten uit andere kruiden in het lichaam op te nemen en te gebruiken.

Deze thee blend is perfect voor wanneer je even een klein rustmomentje voor jezelf wilt inlassen, bijvoorbeeld na een lange en vermoeiende dag. Ikzelf drink deze blend graag tijdens mijn 'home spa momentjes', die ik elke zondag even inlas. Op deze dag eet ik uitsluitend lichte maaltijden -het liefst groene smoothies- doe ik wat aan yoga en meditatie, wandel ik in de natuur, en verwen ik mijzelf met gezichtsmaskertjes, scrubs, haarmaskertjes - alles van natuurlijke ingrediënten wat je ook rustig in je mond zou kunnen stoppen. Ook deze thee past er perfect bij; alle ingrediënten in deze blend helpen je kalmeren. De geur is heerlijk dankzij de rozen en de tulsi, en daar ik een echt geurmens ben draagt het aroma van deze blend voor mij ook direct bij aan een rustgevend gevoel.


Ingrediënten

• 150 gram haverkorrels
• 40 gram passiebloem
• 40 gram citroenmelisse
• 25 gram Tulsi
• 10 gram rozenknopjes
• 10 gram zwarte peperkorrels

Meng alle ingrediënten in een grote kom door elkaar en bewaar het in een (grote) theebus of weckpot (mits de weckpot op een donkere plaats gehouden wordt).

Zo grappig: ik droomde onlangs over rozenbottelsoep, die toch wel zo ongelofelijk lèkker was dat ik het echt jammer vond dat ik wakker werd... ik had namelijk de soep nog niet op! Het was half 3 's nachts, maar ik pakte direct mijn notitieboekje dat ik altijd op mijn nachtkastje heb liggen, want geloof het of niet: mijn beste ideeën komen altijd 's nachts. Ik heb regelmatig dat ik een goed idee heb en vastbesloten ben het te onthouden voor de volgende ochtend, maar, je raadt het al, het natuurlijk gewoon vergeet, en vervolgens de hele dag enigszins gefrustreerd nadenk over wat dat 'fantastische' idee nou toch ook alweer was. Vandaar dus het notitieboekje dat standaard altijd op mijn nachtkastje ligt.

Toen ik die ochtend wakker werd en keek wat ik ook alweer in mijn notitieboekje had opgeschreven, herinnerde ik mij de smaak van de overheerlijke rozenbottelsoep van mijn droom, en besloot dat ik er toch echt wat mee moest gaan doen. Ik ben die dag direct aan de slag gegaan met het ontwikkelen van een recept voor een lekkere rozenbottelsoep.

Rozenbottelsoep is niet echt alledaags, en ik geloof dat niet veel mensen nu direct staan te springen bij het horen van het woord rozenbottelsoep. In Scandinavië is dat echter anders: zij eten al talloze eeuwen rozenbottelsoep -die zij Nyponsoppa noemen- en eten dit met name tijdens hele strenge winters. Niet zo gek, want rozenbottels zitten bomvol vitamine C; zelfs 10x zoveel als een sinaasappel.

Bewijs is er dat de rozenbottel al minstens 2000 jaar gegeten wordt, maar het was pas vlak voor het uitbreken van de tweede wereldoorlog dat wetenschappers ontdekte dat de rozenbottel veel vitamine C bevatte. Ook bevat de rozenbottel vitamine A, B, en kalium.

De rozenbottel werd dus algauw ingezet voor klachten omwille van zijn geneeskracht; denk hierbij aan verkoudheid, luchtwegaandoeningen, indigestie, maagkrampen, menstruatieklachten, en nierproblemen. Ook wordt rozenbottel in de fytotherapie ingezet bij aandoeningen als artrose en artritis. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat het eten van rozenbottels, gedurende 3 weken, de kans op pijn met 82% verminderd.

Maar terug naar de soep: geluk wilde dat ik al een weckpot met gedroogde rozenbottels in huis had, daar ze het ook fantastisch doen in de thee. Ik besloot te kijken naar wat ik nog meer in huis had dat mijn rozenbottelsoep zou kunnen doen slagen, en daar is deze onderstaande, geheel plantaardige, soep uit voort gekomen! En wat was hij lekker!

Je kunt de soep koud of warm eten, maar let wel: rozenbottels verliezen hun vitamine C als ze gekookt zijn. Ik at deze soep dus lauw-warm, en gelukkig leent deze soep zich daar prima voor.


Ingrediënten 
2 personen

• 1 bloemkool
• 1 theelepel ras el hanout
• 1 cup gedroogde rozenbottels (week ze eerst een paar uur in water)
• 2 eetlepels gerookte olijfolie
• 1 theelepel knoflookpoeder
• 1 theelepel grof Keltisch zeezout
• versgemalen zwarte peper, naar smaak
• snufje cayenne, of naar smaak
• 250 ml kokosmelk, of andere plantaardige melk
• gerookte tofu 

Verwarm de oven voor op 200C.
Breek de bloemkool in kleine roosjes en besprenkel met de olijfolie en de ras el hanout. Meng het. Rooster de bloemkool gedurende 25 á 30 minuten.

Verwarm de rozenbottels in hun weekwater, maar laat ze niet koken. Laat ze uitlekken in een vergiet.

Giet de kokosmelk, of andere plantaardige melk, in de blender, doe er de knoflookpoeder, cayenne, peper en zout bij, en vervolgens de bloemkool (houdt wat kleine roosjes over voor de garnering) en de rozenbottels. Meng het tot een gladde substantie. Heb je de soep graag wat dunner, doe er dan naar smaak nog wat plantaardige melk bij.

Verhit een koekenpan en bak de gerookte tofu.

Giet de soep in kommetjes, doe er wat bloemkoolroosjes overheen en vervolgens de gerookte tofu.

Warme dagen betekenen voor mij vaak koude (pasta)salades, en vandaag maakte ik een geimproviseerde lunchsalade met dat wat ik al in huis had liggen: druiven, blauwe bessen, basilicum en amandelen. En wat was het lekker!

Ik ben dol op druiven, maar ik eet ze eigenlijk niet zo heel vaak. Áls ik ze eet, dan toch echt het allerliefst geroosterd. Mocht je nog nooit geroosterde druiven hebben gegeten, kan ik je dit echt aanraden. Wat ontzéttend lekker is dat toch.

In de herfst eet ik vaak geroosterde rode druiven met pompoen en salie, en in de zomer zijn het vaak de witte druiven die ik dan combineer met ander fruit. Eindeloze opties!

De druiven in dit receptje zijn, voordat ze de oven in gingen, gehuld in een jasje van olijfolie met basilicum, Keltisch zeezout en versgemalen gerookte witte Penja peper. Deze combinatie haalde de smaak van de geroosterde druiven éxtra naar boven.

Een lekkere, simpele salade die goed mee te nemen is naar een potluck of picnick.

Ingrediënten

• Pitloze witte druiven
• Blauwe bessen
• 1 á 2 eetlepels olijfolie met basilicum
• versgemalen gerookte Penja peper
• keltisch zeezout
• verse basilicumblaadjes
• handjevol grof gehakte amandelen

Verwarm de oven voor op 200C.

Meng de druiven met de olijfolie en de zeezout, en strooi er wat versgemalen Penja peper overheen. Leg de druiven op een bakplaat bekleed met bakpapier en rooster ze in het midden van de oven voor ongeveer 20 á 30 minuten. Blijf het wel goed in de gaten houden. Wanneer de druiven klaar zijn laat ze dan afkoelen.

Wanneer afgekoeld, meng ze dan met de blauwe bessen.

Snijd de basilicum in reepjes en strooi het over de druiven en blauwe bessen, en voeg er vervolgens de amandelen aan toe.

Besprenkel het geheel met nog een klein beetje olie en wat penja peper.